دیه صدمات چیست؟

1. دیه جراحات

جراحت به زخم‌هایی اطلاق می‌شود که به پوست و بافت‌های نرم بدن وارد می‌شود. در قانون مجازات اسلامی، انواع جراحت به‌صورت دقیق دسته‌بندی شده و برای هر یک میزان معینی از دیه تعیین شده است. معیار اصلی تعیین دیه جراحت‌ها، عمق نفوذ جراحت بوده، نه طول یا عرض آن. مهم‌ترین انواع جراحت عبارت‌اند از:

• حارصه: خراش سطحی پوست بدون خونریزی که در سر و صورت یک ‌صدم دیه کامل دارد.
• دامیه: جراحتی همراه با خونریزی که در سر و صورت دو صدم دیه کامل دارد.
• متلاحمه: بریدگی عمیق گوشت بدون رسیدن به استخوان که در سر و صورت سه ‌صدم دیه کامل دارد.
• سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد و در سر و صورت چهار صدم دیه کامل دارد.
• موضحه: جراحتی که باعث کنار رفتن پوست نازک روی استخوان و نمایان شدن استخوان شود و پنج‌صدم دیه کامل دارد.
• مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد و معادل یک‌ سوم دیه کامل دارد.
• دامغه: جراحتی که کیسه مغز را پاره کند. این نوع علاوه بر یک‌ سوم دیه کامل، مستوجب ارش برای پارگی کیسه مغز نیز هست.
• جائفه: جراحتی که به درون بدن مانند شکم، سینه یا پهلو نفوذ کند و یک ‌سوم دیه کامل دارد.
• نافذه: جراحتی که از طریق وارد شدن جسمی مانند گلوله یا نیزه به بدن وارد شود. دیه آن برای مردان یک ‌دهم دیه کامل است. در مورد زنان، ارش تعیین می‌شود.

• . دیه شکستگی‌ها

  این نوع صدمات شامل شکستگی‌های استخوانی هستند. مهم‌ترین نکته در این نوع صدمات، این است که دیه بسته به این‌که آیا استخوان شکسته جا می ‌افتد یا نه، متفاوت است.

  • شکستگی ساده استخوان شکسته، ولی بدون جا افتادن و بیرون زدن از پوست.
  • شکستگی همراه با جا افتادن در این نوع شکستگی، استخوان نه تنها می‌شکند، بلکه از جای خود حرکت کرده و باعث آسیب به بافت‌های اطراف می‌شود.

   

  3. دیه اعضا

  در این بخش، آسیب به اعضای بدن نظیر قطع دست، پا، انگشت، گوش، بینی و دندان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. به‌ طور کلی، هر عضو از اعضای بدن اگر قطع شود یا صدمه‌ای به آن وارد شود، مقدار دیه‌اش به ‌طور دقیق تعیین شده است. برای مثال:

  • دیه قطع یک انگشت برابر است با یک ‌دهم دیه کامل.
  • دیه قطع یک دست معادل یک‌ دوم دیه کامل است.
  • دیه قطع یک پا برابر یک‌ دوم دیه کامل است.
  • دیه قطع بینی یک دیه کامل است.
  • دیه قطع یک گوش نیز یک‌ دوم دیه کامل است.

   

  4. دیه منافع

  منافع انسان شامل توانایی‌های حسی مانند بینایی، شنوایی، تکلم، بویایی و همچنین توانایی‌های جسمانی مانند حرکت و کنترل ادرار و مدفوع می‌شود. در صورت آسیب به این منافع، دیه پرداخت می‌شود.

   

  • دیه نابینایی دو چشم معادل دیه کامل.
  • دیه از دست دادن شنوایی دو گوش معادل دیه کامل.
  • دیه از دست دادن عقل معادل دیه کامل.
  • دیه بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع معادل دیه کامل در صورتی که آسیب دائمی باشد.

   

  5. دیه صدمات به اندام های داخلی

  آسیب به اندام‌های داخلی بدن مانند طحال، کبد، کلیه و روده‌ها نیز شامل دیه می‌شود. در این موارد، پزشکی قانونی باید شدت آسیب به اندام‌های داخلی را بررسی کرده و درصدی از دیه را برای آن‌ها تعیین کند.

   

  6. دیه نقص دائمی

  چنانچه صدمه‌ای منجر به از کار افتادن همیشگی یک عضو شود، حتی اگر عضو قطع نشده باشد، به‌طور مثال:

  • ديه فلج ‌كردن هر دست دو ‌سوم ديه دست و ديه فلج ‌كردن هر انگشت دو‌سوم ديه همان انگشت است.
  • اگر حس بویایی یا شنوایی به‌طور دائم از بین برود، دیه کامل تعلق می‌گیرد.
  • افتادگی دائمی پلک یا کج ‌شدن بینی نیز، با توجه به شدت آسیب، دارای دیه یا ارش خاص خود است.