چگونه مطالبات خود را از شرکت‌های خارجی وصول کنیم؟
چگونه مطالبات خود را از شرکت های خارجی وصول کنیم ؟در سال‌های اخیر، با گسترش صادرات و ارائه خدمات ایرانی به خارج از کشور، اختلافات مالی میان شرکت‌های ایرانی و طرف‌های خارجی نیز افزایش یافته است. بسیاری از صادرکنندگان و ارائه‌دهندگان خدمات با مشکلی مشترک روبرو هستند: عدم پرداخت بدهی از سوی طرف خارجی. در چنین شرایطی، دانستن راه‌های قانونی و عملی برای وصول مطالبات از شرکت خارجی اهمیت حیاتی دارد.
در این مقاله، تلاش کرده‌ایم تا یک راهنمای جامع و قابل اجرا برای پیگیری مطالبات بین‌المللی ارائه دهیم؛ از تعریف حقوقی گرفته تا اقدامات عملی و معرفی رویکرد مؤسسه حقوقی ما در این حوزه تخصصی.
📘 تعریف حقوقی مطالبات خارجی
مطالبات خارجی، به بدهی‌هایی گفته می‌شود که یک شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی از یک شرکت یا شخص خارجی دارد. این بدهی ممکن است ناشی از:
- فروش کالا (صادرات)
- ارائه خدمات فنی، مهندسی یا مشاوره‌ای
- قراردادهای پیمانکاری برون‌مرزی
- سرمایه‌گذاری‌های مشترک یا خرید سهام خارجی
باشد.
بازیابی و وصول این مطالبات مستلزم شناخت تفاوت‌های حقوقی، زبانی، فرهنگی و تجاری با طرف خارجی است و به دلایلی از جمله تحریم و فاصله فیزیکی، غالباً پیچیده‌تر از دعاوی داخلی است.
⚖️ مراحل قانونی برای وصول مطالبات از شرکت خارجی
۱. جمع‌آوری مستندات
قبل از هر اقدامی، لازم است تمام مدارک مرتبط با رابطه قراردادی و مالی خود با شرکت خارجی را جمع‌آوری نمایید، از جمله:
- قرارداد اصلی (در صورت وجود)
- فاکتورها و صورتحساب‌ها
- مکاتبات ایمیلی
- بارنامه‌ها و اسناد حمل‌ونقل
- مدارک پرداخت جزئی (در صورت وجود)
۲. بررسی صلاحیت دادگاه و قوانین حاکم
سؤال کلیدی در این مرحله آن است که:
آیا باید در ایران اقامه دعوا نماییم یا در کشور طرف خارجی؟
پاسخ به این سؤال ساده نیست و بستگی به عوامل و معیارهایی همچون موارد زیر دارد:
- مفاد قرارداد درخصوص صلاحیت قضایی و قانون حاکم
- کشور محل اقامت طرف مقابل
- امکان اجرای رأی دادگاه ایران در کشور طرف مقابل
در مواردی که قرارداد حاوی شرط داوری بین‌المللی یا صلاحیت دادگاه خارجی باشد، اقامه دعوا در ایران ممکن نیست.
۳. ارسال اخطار رسمی (Demand Letter)
پیش از ورود به فرایند قضایی، توصیه می‌شود یک اخطار رسمی و حرفه‌ای مطابق با قانون و رویه کشور مقصد از سوی وکیل به شرکت بدهکار ارسال شود. این اقدام اغلب موجب مذاکره یا تسویه دوستانه می‌شود و از ورود به روند پیچیده دادگاهی جلوگیری می‌کند.
۴. اقامه دعوا یا داوری بین‌المللی
در صورت عدم دریافت پاسخ مثبت از طرف بدهکار، بسته به شرایط و الزامات قراردادی یا معاهدات بین دو کشور یا توافق طرفین، اقدامات زیر در دستور کار قرار می‌گیرد:
- اقامه دعوا در دادگاه صالح داخلی یا خارجی
- طرح دعوا در مراجع داوری بین‌المللی (مانند ICC یا DIAC)
- استفاده از مکانیسم‌های اجرای اسناد تجاری
۵. اجرای رأی در کشور بدهکار
حتی پس از اخذ رأی قطعی، گام مهم بعدی اجرای آن در کشور محل استقرار شرکت خارجی است. این موضوع مستلزم شناخت دقیق معاهدات دوجانبه یا چندجانبه (نظیر کنوانسیون نیویورک ۱۹۵۸ برای اجرای احکام داوری) و قوانین محلی کشور مقابل است
❌ اشتباهات رایج در وصول مطالبات بین‌المللی
- عقد قرارداد بدون شرط داوری یا تعیین دادگاه صالح
- عقد قرارداد بدون تعیین قانون حاکم یا تعیین قانون حاکم نامناسب
- اعتماد بیش از حد به طرف خارجی بدون ضمانت اجرایی
- تأخیر در پیگیری حقوقی که ممکن است منجر به مرور زمان شود
- اقدام فردی بدون مشاوره با وکیل متخصص در امور بین‌الملل
- عدم توجه به امکان اجرای رأی در کشور خارجی
🏛️ رویکرد مؤسسه حقوقی ماهان جاوید خاورمیانه
ما در مؤسسه حقوقی ماهان جاوید خاورمیانه با برخورداری از دپارتمان تخصصی وصول مطالبات بین‌المللی، خدمات جامع و یکپارچه‌ای را به صادرکنندگان و فعالان اقتصادی ارائه می‌دهیم، از جمله:
- بررسی حقوقی قرارداد و شرایط پرداخت
- مکاتبه رسمی با شرکت خارجی از طریق وکیل بین‌المللی
- همکاری با دفاتر حقوقی در کشورهای مقصد برای پیگیری دعاوی
- اقامه دعوا یا شروع داوری در ایران یا خارج
- اجرای آرا از طریق مراجع قضایی و بین‌المللی
مذاکره جهت تسویه و بازیابی بدهی بدون ورود به دعاوی پرهزینه
بیشتر بخوانید
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
سوالات متداول
آیا امکان اقامه دعوا در ایران علیه شرکت خارجی وجود دارد؟
بله، در صورتی که قرارداد به‌طور مشخص دادگاه‌های ایران را صالح بداند یا ارتباطی میان تعهدات و ایران وجود داشته باشد، در برخی موارد می‌توان در ایران اقامه دعوا کرد. در غیر این صورت، باید به داوری یا دادگاه کشور مقابل یا ثالث مراجعه کرد.
۲. آیا رأی دادگاه ایران در خارج از کشور قابل اجراست؟
در صورتی که میان ایران و کشور محل استقرار شرکت بدهکار معاهده اجرای احکام قضایی وجود داشته باشد یا رأی در قالب داوری بین‌المللی صادر شده باشد، امکان اجرای آن وجود دارد.
۳. آیا پیگیری مطالبات از شرکت‌های ثبت‌شده در کشورهای عربی هم امکان‌پذیر است؟
بله. ما تجربه گسترده‌ای در پیگیری حقوقی و اجرای احکام در کشورهای عربی نظیر امارات، عراق، عمان و قطر داریم و از ظرفیت وکلای همکار بومی نیز استفاده می‌نماییم.
۴. چقدر زمان می‌برد تا بتوان مطالبات بین‌المللی را وصول کرد؟
مدت زمان بازیابی مطالبات به عوامل مختلفی وابسته است، از جمله کشور محل شرکت بدهکار، حجم بدهی، وضعیت حقوقی قرارداد و نوع مرجع قضایی یا داوری. اما در اغلب موارد، با اقدام سریع و کارشناسی‌شده، می‌توان ظرف ۶ تا ۱۸ ماه نتیجه گرفت.
تماس با وکیل بین‌المللی
اگر شما نیز با مشکلی مشابه در وصول مطالبات از شرکت‌های خارجی روبرو هستید و نگران از بین رفتن سرمایه یا درآمد صادراتی خود هستید، وقت آن است که موضوع را به‌صورت حرفه‌ای پیگیری نمایید.
با وکیل بین‌المللی مؤسسه حقوقی ماهان جاوید خاورمیانه تماس بگیرید.
ما در کنار شما هستیم تا از حقوقتان در سطح بین‌المللی دفاع نماییم.